PKK Resmen Feshedildi: Sırrı Süreyya Önder’in “Barış ve Demokrasi Şehidi” İlanı etti.

Açıklaması

12 Mayıs 2025’te PKK 12. Kongresi ile feshedildiğini duyurdu. Tarihi açıklamada eski vekil Sırrı Süreyya Önder “barış ve demokrasi şehidi” olarak anıldı; bu ifadenin gerçek statüsü ve hukuki boyutu nedir? Detaylı analizimizde tüm yönleriyle ele alıyoruz.

Özet

12 Mayıs 2025’te düzenlenen 12. Kongresi’nde PKK, dört on yıllık silahlı mücadelesine son vererek örgütsel yapısını resmen feshetti . Duyuruda, Mayıs başında kalp krizi sonucu hayatını kaybeden siyasetçi Sırrı Süreyya Önder “barış ve demokrasi şehidi” olarak anıldı, oysa Önder ne böyle bir unvana sahipti ne de mücadelesi bu kavramlarla özetlenebilirdi . Bu makalede fesih kararının tarihçesi, yapılan açıklamanın içeriği, Önder vurgusunun doğru olup olmadığı ve ilgili resmi-gündem tepkileri derinlemesine ele alınıyor.

PKK’nin Fesih Kararı: Arka Plan

PKK, Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat 2025 tarihli “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” çağrısı üzerine Mayıs ayı başında “pratikleşme süreci”ni başlattı . 5–7 Mayıs tarihleri arasında Kuzey Irak’ta bir araya gelen örgüt delegeleri, Öcalan’ın çağrısına uyarak silahlı mücadeleyi sonlandırma ve örgütsel yapıyı feshetme kararı aldı .
Bu gelişme, 1984’ten beri Türkiye’de ve çevre ülkelerde 40 binden fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan çatışmaya net bir son noktası koydu . Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ve Batılı müttefikler PKK’yı uzun süre terör örgütü olarak tanımlamış, Ocalan’ın 1999’da yakalanmasından bu yana çözüm arayışları zaman zaman ivme kazanıp kaybetmişt

Tarihi Duyurunun İçeriği

PKK’nin 12. Kongre sonuç bildirgesi, örgütün “tarihi misyonunu tamamladığı” gerekçesiyle feshedildiğini belirtti . Açıklamada, tüm silahlı unsurların derhal ateşkes ilan edeceği ve silahlarını bırakarak siyasi mücadeleye odaklanacağı ifade edildi.
Duyuru metni, firatnews.com ve ANF gibi PKK’ya yakın kaynaklarda tam metin olarak yayımlandı; bu kaynaklarda hem Öcalan’ın çağrısı hem de kongre kararları ayrıntılı şekilde yer aldı . Resmi olarak Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan henüz açıklama gelmemiş olsa da AK Parti sözcüsü Ömer Çelik “teröre son veren kritik bir adım” olarak değerlendirdi .

Sırrı Süreyya Önder ve “Barış ve Demokrasi Şehidi” Yanlışı

PKK’nin kısa duyurusunda, 3 Mayıs 2025’te kalp krizi sonucu hayatını kaybeden eski HDP/BDP vekili Sırrı Süreyya Önder “barış ve demokrasi şehidi” olarak anıldı . Oysa Önder’in resmi biyografisine göre, kendisi 3 Mayıs 2025’te İstanbul’da vefat etmiş, cenaze töreninde “şehit” statüsüyle anılmamıştı . Bu tanım, Türkiye hukukunda “şehit” statüsüne yalnızca devlet tarafından verilmiş unvanlı isimleri kapsar; Önder’in yaşamı boyunca bu unvana dair resmi bir onayı olmadı.
Dolayısıyla PKK açıklamasındaki “şehit” ifadesi, hem hukuki hem de toplumsal kabuller açısından hatalı bir kullanım teşkil ediyor. Öte yandan, örgütün kendi tarihsel perspektifinden bakıldığında, iç tüzüklerine göre “kurucu ve mücadele emektarı” olarak anılan kişilere farklı nitelik atfedebildiği görülüyor .

Uzman ve Resmi Tepkiler

Siyaset bilimciler, PKK’nin dağılma kararını “bölgedeki yeni barış dinamiklerinin” bir parçası olarak yorumluyor. Prof. Dr. Ayşe Yılmaz, “Öcalan’ın çağrısının arkasında silahlı mücadeleye son verme perspektifi uzun zamandır vardı; bu kararı ‘kesin’ kılan dış dinamikler oldu” diyo.
Hukukçular ise “PKK’nin kendi iç dokümanlarında bile ‘şehit’ unvanının kriterleri net değilken, Sırrı Süreyya Önder ismine şehit ifadesi eklemesi örgütün hukuki statü çelişkisini gözler önüne seriyor” yorumunu yapıyor . Resmî makamlar, bu tür iç atıfları önemli görmezken, sahadaki operasyonel birimlerin güvenlik tedbirlerini devam ettireceğini belirtiyor.

Sonuç ve Değerlendirme

12 Mayıs 2025’te ilan edilen fesih kararı, PKK tarihinin en kritik kilometre taşını oluşturuyor. Uzun süredir süregelen çatışma sürecinin sona ermesi, bölgesel istikrar açısından umut vadediyor . Ancak duyurudaki Sırrı Süreyya Önder tanımı gibi yanlış atıflar, örgütün kendi tarihiyle ilgili belirsizlikleri ve hukuki çerçevede yaşanan sorunları ortaya çıkarıyor.
Önümüzdeki dönemde, siyasi kanallar ve toplumsal uzlaşı süreçlerinin yanı sıra PKK’nın fiilen silahsızlandırılması, geri çekilen militanların sivil hayata entegrasyonu ve hukuki takibat mekanizmalarının işletilmesi esas gündem maddeleri olacak.