“Madrid’den Sert Çıkış: İspanya, İsrail’i ‘Soykırımcı Devlet’ İlan Etti ve Ticareti Dondurdu”

Açıklaması

İspanya, İsrail’i “soykırımcı bir devlet” olarak nitelendirerek tüm ticari ve silah alım ilişkilerini askıya aldı. Geçen ay iptal edilen 7,5 milyon $’lık İsrail cephane sözleşmesi sonrasında iki ülke arasındaki kriz derinleşiyor.

1. Arka Plan

1.1. Gazze Operasyonları ve Uluslararası Tepkiler

2023 sonundan bu yana devam eden Gazze operasyonlarında, BM ve insan hakları örgütleri sivillere yönelik yüksek can kayıplarını “olağanüstü endişe verici” olarak nitelendiriyor. Bu süreçte birçok Avrupa ülkesi İsrail’e silah satışını kısıtlarken siyasi eleştirilerini de sertleştirdi.

1.2. İspanya’nın Önceki Kararları

İspanya, Ekim 2023’ten bu yana İsrail’e doğrudan silah satmama taahhüdünde bulunmuş; Şubat 2024’te ise satın alımları da durduracağını açıklamıştı .

2. “Soykırımcı Devlet” İlanı

Pedro Sánchez, 14 Mayıs 2025’te parlamentoda şu ifadeyi kullandı:

“Biz soykırımcı bir devletle ticaret yapmayız, yapmıyoruz.”
Bu, Sánchez’in İsrail’e yönelik en sert sözleri olarak kayıtlara geçti .

3. İsrail’in Tepkisi

İsrail Dışişleri Bakanlığı, İspanya’nın Tel Aviv Büyükelçisi Ana María Salomón Pérez’i çağırarak resmî nota verdi . Benzer şekilde, Ynetnews de Madrid’in ifadeleri nedeniyle İspanyol büyükelçinin İsrail’e çağrıldığını bildirdi .

4. 7,5 Milyon $’lık Cephane Sözleşmesinin İptali

4.1. Sözleşmenin Detayları

Nisan 2025’te İspanya İçişleri Bakanlığı’nın, İç Güvenlik Güçleri için İsrail merkezli IMI Systems’ten 15 milyon 9 mm cephane alımı için imzaladığı 6,6 milyon € tutarındaki sözleşme, koalisyon ortağı Sumar’ın itirazları üzerine iptal edildi

4.2. Politik Çalkantı

Sözleşmenin birden fazla kez iptal ve devam etme haberleri, hükümeti zor durumda bıraktı; nihayetinde Sanchez, “kamu yararı” gerekçesiyle sözleşmeyi feshettiğini açıkladı .

5. Etkileri ve Gelecek Görünümü

• Diplomatik Gerginlik: Madrid-Tel Aviv hattında güven sarsılırken, AB içinde benzer sert açıklamalar yapan ülke sayısı artıyor.

• Koalisyon Dengesi: Sumar’ın baskısı Sánchez hükümetinin Filistin yanlısı politikalarını güçlendirirken, Savunma ve İçişleri Bakanlıkları arasında koordinasyon zorluğu yaşanıyor.

• Ticari Ambargo Riski: İlerleyen günlerde İspanya, AB düzeyinde serbest ticaret anlaşmasını da askıya alma çağrısı yapabilir; bu hamle, İsrail ekonomisi üzerindeki baskıyı daha da artıracaktır.

6. Sonuç

İspanya’nın İsrail’e yönelik “soykırımcı devlet” suçlaması ve cephane sözleşmesinin iptali, Gazze krizine karşı Avrupa’da yükselen tepkinin somut bir göstergesidir. Önümüzdeki dönemde iki ülke ilişkilerinde soğuma, AB-İsrail ticaret anlaşmalarında yeni tartışmalara ve bölgesel diplomasi hamlelerine yol açabilir.