Lizbon’da füniküler faciası: Kaza sabahı denetimden geçmiş

Yayın: 06 Eylül 2025, 12:00 (Europe/Istanbul)
Olay tarihi: 3 Eylül 2025 (Çarşamba sabahı).
Okuma süresi: ~4 dakika

Lizbon’un tarihi Elevador da Glória füniküler hattında 3 Eylül 2025 günü yaşanan kazada çok sayıda kişi yaşamını yitirdi; yetkililer ve uluslararası medya olayın ardından geniş çaplı soruşturma başlattı. Kazaya ilişkin ilk raporlarda füniküler aracının aynı sabah yapılan kontrolden “sorunsuz” raporu aldığı, saatler sonra ise raydan çıkarak büyük hasara ve can kayıplarına yol açtığı belirtildi.

Can kaybı ve yaralılar
Resmi açıklamalar ve farklı uluslararası haber kuruluşları arasında rakamlar değişiklik gösteriyor. Reuters ve The Guardian gibi kaynakların son aktardığı bilgilere göre yetkililer 16 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı; bazı haber ajansları olayı ilk etapta 15, bazı ulusal kaynaklar ise (güncellemelerle) 17 olarak bildirdi. Yaralı sayısı da bildirilen raporlara göre 18–21 arasında değişiyor. Bu farklılık, olay sonrası yoğun operasyon ve kimlik tespit çalışmalarına bağlanıyor.

Kaza nasıl gerçekleşti? — İlk bulgular
Olay yerinden gelen bilgilere göre tarihi füniküler hattında çalışan vagonlardan birinin kontrolünü kaybetmesi sonucu araç hızla yamaç aşağı inip çarparak ağır hasar aldı. İlk tespitler, çekiş kablosu veya bağlantılarında ani bir arıza (kablo kopması) olabileceğine işaret ediyor; ancak kesin neden adli ve teknik incelemeler tamamlanmadan netleşmeyecek. Yetkililer sabotaj bulgusuna dair bir kanıt olmadığı; mekanik veya bakım eksikliği ihtimallerinin değerlendirildiğini açıkladı.

Denetim ve bakım iddiası — tartışma alevlendi
Kazıdan sonra gündeme gelen en tartışmalı konu, kaza yerine hareket etmeden önce aynı sabah yapılan denetimde aracın “sorunsuz” raporu almış olmasıydı. Bu durum, denetim süreçlerinin yeterliliği, bakım planlarının uygulanışı ve sorumluluk paylaşımı hakkında kamuoyunda ciddi soru işaretleri yarattı; ulaşım operatörü ve yetkililerden açıklama talepleri artıyor.

Yetkililerin ve operatörün adımları
Portekiz makamları soruşturma başlatırken, belediye ve işletmeci firma Carris başta olmak üzere ilgili kurumlar diğer benzer hatlarda acil denetim ve sefer durdurma kararları aldı. Olay yerindeki enkazın kaldırılması ve forensik incelemeler, adli polis gözetiminde yürütülüyor; olası ihmaller için cezaî soruşturmalar açıldığı bildirildi. Hükümet ve şehir yetkilileri hızlı, şeffaf bir soruşturma sözü verdi.

Kente ve turizme etkisi
Glória gibi tarihi füniküler hatları Lizbon turizminin sembollerinden olduğu için kaza hem yerel halkta hem de uluslararası ziyaretçilerde derin etki yarattı. Yerel yönetim taziye ve destek ekiplerini konuşlandırırken, turistik hatlarda incelemeler ve geçici sefer iptalleri uygulandı. Kamuoyunda uzun vadeli güvenlik ve yatırım tartışmaları başladı

Ne bekleniyor?

• Adli tıp raporları ve teknik inceleme sonuçları, kaza sebebinin kesin belirlenmesi için belirleyici olacak; bu raporlar açıklandıkça sorumluluk, bakım programları ve olası cezai süreçler netleşecek.

• Operatör ve belediye düzeyinde acil güvenlik önlemleri, denetim protokollerinin yeniden gözden geçirilmesi ve tarihi hatların modernizasyonuna yönelik tartışmalar hız kazanacak.