Tarih: 25 Eylül 2025
Saat: 15:00 (TSİ)
Okuma süresi: 3 dakika
Haber kaynağı: FatihDoganMedya — Haber Analizi ve Derleme

Türk Hava Yolları ile Boeing arasında 200’den fazla uçak alımına ilişkin haberler gündemde. ABD yetkilileri bazı anlaşmaların tamamlandığını bildirirken THY’den henüz kesin onay gelmedi. Anlaşmanın kapsamı, türleri ve ekonomik etkileri bu haberde.

ABD ve Türkiye arasındaki diplomatik görüşmelerin arasında, bazı kaynaklar Türk Hava Yolları (THY) ile Boeing arasında “200’den fazla” yolcu uçağını kapsayan stratejik bir alım anlaşmasının imzalandığını bildirdi. Ancak THY yetkilileri konunun uzun süredir görüşüldüğünü ve henüz nihai kararın açıklanmadığını belirtti.

Ne oldu?

• ABD’den yapılan açıklamalara ve bazı haber ajanslarına göre, THY ile Boeing arasında 200’den fazla uçak siparişini kapsayan bir anlaşma tamamlandı/İMZALANDI şeklinde duyuruldu. Bu açıklamaları ABD tarafında yer alan bazı yetkililer ve medya organları aktardı.

• Reuters ve diğer uluslararası haber kaynakları, anlaşmanın 787 ve 737 gibi Boeing modellerini kapsayabileceğini ve anlaşmaya GE motorlarıyla ilgili paketlerin de dahil olabileceğini yazdı; toplam paketin yaklaşık 10 milyar dolar mertebesinde olabileceği ifade edildi. Ancak bu rakamlar ilk değerlendirme/medya raporları üzerinden aktarılmaktadır.

THY’nin açıklaması

Türk Hava Yolları İletişim Başkanı Yahya Üstün aracılığıyla yapılan resmi açıklamada, Boeing ile uzun süredir görüşmelerin sürdüğü, ancak “henüz nihai bir karar verilmediği” belirtildi. THY resmi onayı ve sözleşme metninin yayımlanması bekleniyor. Bu yüzden anlaşmanın hukuki/bağlayıcı boyutu hakkında net bir teyit yok.

Anlaşmanın kapsamı ve olası detaylar

• Haberlerde adı geçen rakam 200’ün üzeri (bazı kaynaklarda 250’ye kadar) uçak siparişini işaret ediyor; hem dar gövdeli (737 ailesi) hem de geniş gövdeli (787 gibi Dreamliner) uçakların masada olduğu belirtiliyor.

• Ayrıca paketin, uçakların motor tedariki ve bakım-destek anlaşmalarını da içerebileceği, bazı raporlarda GE motorları ve yan paketlerin gündemde olduğu öne sürüldü. Bu tür büyük alımlarda motor/servis paketleri ayrı kalem olarak pazarlığa dahil edilir.

Neden önemli?

1. Filo dönüşümü ve kapasite artışı: THY’nin böyle bir alım yapması hâlinde global uçuş ağı ve kapasite planlamasında büyük değişiklikler beklenir; uzun menzilli uçuş kapasitesi artabilir.

2. Boeing için stratejik pazar kazanımı: Boeing açısından Türkiye gibi coğrafi konumu stratejik bir müşteride büyük paket satışı, üretim/mühendislik-sipariş dengesi açısından kritik.

3. Siyasi ve ekonomik boyutu: Anlaşmanın ABD-Türkiye ilişkilerinin ticari ve diplomatik gündemiyle paralel ilerlemesi, karar süreçlerini politik eksende de etkileyebilir. Reuters ve diğer kaynaklar, bazı görüşmelerin Beyaz Saray temasları sırasında ele alındığını aktarıyor.

Uzman yorumu ve piyasadaki yansımalar

Sektör yayınları ve havacılık gözlemcileri, böyle büyük hacimli siparişlerin çoğunlukla aşamalı teslimatlarla yürüdüğünü; ayrıca finansman, teslimat takvimi ve uluslararası düzenlemelerin sürecin hızını etkileyebileceğini belirtiyor. CH-Aviation gibi sektör kaynakları tarafların hâlâ pazarlık/sonlandırma aşamasında olduğunu yazdı.

Son söz — ne beklenmeli?

• THY tarafından resmi bir satın alma sözleşmesi veya Boeing tarafından onaylanmış bir satış bildirimi (firm order) yayımlandığı takdirde, anlaşmanın hukuki ve finansal detayları netleşecektir. Şu an için medya ve bazı yetkili açıklamaları arasında farklılıklar bulunmakta; haberin kesinleşmesi için THY ve Boeing’den doğrudan açıklama bekleniyor.

• Hızlı bilgi kutusu

  • İddia: THY ile Boeing arasında 200’den fazla uçak alım anlaşması imzalandı. — Bazı kaynaklar evet diyor; THY resmi olarak “nihai karar yok” dedi

  • Muhtemel uçak tipleri: Boeing 737/787 gibi modeller adı geçiyor.

  • Tahmini paket değeriyse bazı raporlarda ~10 milyar $ seviyesinde zikredildi.

ABD Ticaret Bakanlığı, ağustos ayına ilişkin dayanıklı mal siparişleri verilerini açıkladı.

Buna göre, dayanıklı mallara yönelik siparişlerin tutarı, ağustosta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,9 artarak 312,1 milyar dolara yükseldi.

Piyasa beklentisi, dayanıklı mal siparişlerinin bu dönemde yüzde 0,3 azalması yönündeydi.

Art arda iki aylık düşüşün ardından ağustosta toparlanma gösteren dayanıklı mallara yönelik siparişlerin tutarı temmuz ayında yüzde 2,7 azalmıştı.

Ulaşım hariç siparişler ağustosta yüzde 0,4 ve savunma hariç siparişler yüzde 1,9 arttı.

Kullanım ömrü en az 3 yıl olan ürünleri içeren dayanıklı tüketim mallarına yönelik siparişler, sanayi üretimine ilişkin bilgi vermesi açısından önem taşıyor.

ABD ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 3,8 ile tahminlerin üzerinde büyüme kaydetti.

ABD Ticaret Bakanlığı, 2025’in nisan-haziran dönemine ait Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) nihai verilerini açıkladı.

Buna göre, ABD’de GSYH yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3,8 arttı. Böylelikle ülke ekonomisi, 2023’ün üçüncü çeyreğinden bu yana en güçlü büyüme performansını gösterdi.

ABD’nin GSYH verisine ilişkin temmuz ayında yayımlanan öncü verilerde ekonominin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 3 ve ağustos ayında yayımlanan ikinci tahminde ise yüzde 3,3 büyüdüğü öngörülmüştü.

ABD’de ekonomi, yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 0,6 ile 2022’nin ilk çeyreğinden bu yana ilk kez daralmıştı.

Ekonominin yılın ikinci çeyreğinde büyümesinde, ithalatın azalması ve tüketici harcamalarının artması etkili oldu.

Veride yapılan revizyon ise temel olarak tüketici harcamalarındaki yukarı yönlü revizyondan kaynaklandı.

Kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksinde bu yılın ikinci çeyreğinde kaydedilen artış yüzde 2’den yüzde 2,1’e revize edildi. Söz konusu endeks, bir önceki çeyrekte yüzde 3,4 artmıştı.

Gıda ve enerji harcamalarının hesaplama dışı tutulduğu çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış da yüzde 2,5’ten 2,6’ya çıkarıldı. Endeks, bir önceki çeyrekte yüzde 3,3’lik artış kaydetmişti.