İtalya’daki bir dağda binlerce dinozor ayak izi bulundu.

Trias Çağı’ndan Günümüze: Alpler’deki Dinozor Otoyolu, Olimpiyatların Eşiğinde Ortaya Çıktı

Tarih: 17 Aralık 2025 | Okuma Süresi: 3 DAKİKA | SAAT:00:15

İtalya’nın Alpler bölgesinde, 2026 Kış Olimpiyatları’na ev sahipliği yapacak bir bölgede, son derece önemli bir paleontolojik keşif yapıldı. Stelvio Ulusal Parkı’nda, yaklaşık 210 milyon yıl öncesine (Geç Trias Dönemi) tarihlenen binlerce dinozor ayak izi bulundu.

 Tesadüfi Bir Bakış, Tarihe Açılan Pencere Oldu

Keşfin kahramanı, Eylül ayında parkta geyik ve sakallı akbaba fotoğraflamaya çalışan doğa fotoğrafçısı Elio Della Ferrera oldu. Della Ferrera, dik bir kaya yüzeyinde garip şekiller fark etti ve zorlu bir tırmanışın ardından karşısında “on binlerce” iyi korunmuş ayak izi buldu. Ulaşılması güç bir noktada, deniz seviyesinden yaklaşık 2.400 – 2.800 metre yükseklikte yer alan bu izler, ancak güçlü bir mercek yardımıyla fark edilebiliyordu.

Fotoğrafçı, durumu Milano Doğal Tarih Müzesi’nden ünlü paleontolog Cristiano Dal Sasso ile paylaştı. Dal Sasso ve diğer uzmanların yaptığı ilk incelemeler, hayret verici gerçeği ortaya çıkardı.

 “Dinozor Vadisi”: Detaylar ve Bilimsel Önem

Keşfedilen alan, uzmanlar tarafından gerçek bir “Dinozor Vadisi” olarak tanımlandı. İşte buluntuların dikkat çeken özellikleri:

· Olağanüstü Büyüklük: İzler, yaklaşık 5 kilometre boyunca uzanan bir alana yayılıyor ve sayılarının 20.000’e kadar çıktığı tahmin ediliyor. Dal Sasso, buranın Alpler’deki en büyük ve dünyanın en zengin ayak izi alanlarından biri olduğunu belirtti.
· Muhteşem Korunmuşluk: 40 santimetreye varan genişlikteki izlerde, parmak ve pençe detayları net bir şekilde görülebiliyor.
· Sahipleri Kimdi? İzlerin büyük olasılıkla uzun boyunlu, küçük kafalı, otçul “prosauropod” dinozorlarına ait olduğu düşünülüyor. Bu canlılar, iki ayak üzerinde yürüyen, 10 metre uzunluğa ve 4 tona yakın ağırlığa ulaşabilen devlerdi.
· Sürü Davranışları: İzler, bu dinozorların sürüler halinde, senkronize bir şekilde dolaştığını gösteriyor. Hatta araştırmacılar, hayvanların savunma amaçlı olarak daire şeklinde toplandıklarına dair izler de tespit etti.

 Zamanda Yolculuk: Okyanus Kıyısından Alp Dağına

Bugün neredeyse dikey bir kayalık yüzeyinde bulunan bu izler, 210 milyon yıl önce çok farklı bir ortamda oluştu. O dönemde bu bölge, eski Tethys Okyanusu’nu çevreleyen geniş, gelgit düzlükleri ve sıcak bir lagündü. Dinozorlar, yumuşak ve suya doymuş çamurlarda yürüdü.

Zamanla, Afrika levhasının kuzeye hareketi okyanusu kapattı ve deniz tabanındaki bu tortul kayaçlar kıvrılarak Alp dağ silsilesini oluşturdu. Erosion (aşınma) sonucu, milyonlarca yıldır saklı kalan bu tarih sayfaları tekrar gün yüzüne çıktı. Jeolog Fabrizio Berra’nın ifadesiyle, bu katmanlar “bir taş kitabın sayfalarını okumak” gibi.

Olimpiyatlara Tarihten Bir Hediye

Keşfin bir diğer çarpıcı yanı, 2026 Milano-Cortina Kış Olimpiyat Oyunları’nın yapılacağı Bormio kayak merkezine sadece birkaç kilometre uzaklıkta olması. Lombardiya Bölge Başkanı Attilio Fontana keşfi, “doğa bilimlerinin Milano-Cortina 2026 Oyunları’na uzak çağlardan gelen beklenmedik ve değerli bir hediyesi” olarak nitelendirdi.

Bölge kış aylarında ulaşılması çok zor olduğu ve izler kar altında kaldığı için, bilimsel çalışmalarda insansız hava araçları (dronlar) ve uzaktan algılama teknolojileri kullanılacak. Halka açılmasına yönelik ise henüz bir plan bulunmuyor.

Dünyadan Benzer Son Keşifler

İtalya’daki bu buluntu, son dönemde dünyanın farklı yerlerinde yapılan önemli keşiflerden yalnızca biri. Bu keşifler, dinozorların davranışları ve yayılımı hakkında yeni bilgiler sunuyor.

· Bolivya’da “Dinozor Otoyolu”: Geçtiğimiz günlerde Bolivya’nın Torotoro Ulusal Parkı’nda, 16.600 adet etçil theropod dinozoruna ait ayak izi belgelendi. Bu izler, bölgenin daha büyük bir “dinozor otoyolunun” parçası olabileceğini gösteriyor.
· Sardinya’da İlk Kanıt: Nisan 2025’te, İtalya’nın Sardinya adasında, bir belgesel çekimi sırasında yaklaşık 165 milyon yıllık iki ayaklı bir dinozora ait izler bulundu. Bu, adada dinozor varlığına dair ilk somut kanıt oldu.

–