İtalya’da tarihi adım: Kadın cinayetlerine “femicide” suçu ve koşulsuz ömür boyu hapis

İtalya’da tarihi adım: Kadın cinayetlerine “femicide” suçu ve koşulsuz ömür boyu hapis

FatihDoganMedya • 25 Kasım 2025, 21:00 (İstanbul) — Okuma süresi: 4 dakika

Özet: İtalya Parlamentosu, kadınların cinsiyetleri nedeniyle öldürülmesini ayrı bir suç olarak tanımlayan ve “femicide” (femminicidio) suçu için koşulsuz ömür boyu hapis cezası öngören yasal düzenlemeyi kabul etti. Hükümet tasarısı, kabine onayından sonra Temmuz’da Senato’da destek görmüş; bugün Temsilciler Meclisi’nden geçerek yürürlüğe girdi.

Haber: Neler değişiyor?

İtalya’da çıkarılan yeni yasa, bir kadının ölümü eyleminin “kadına yönelik ayrımcılık veya nefret” nedeniyle işlenmesi veya failin eylemi kadının haklarını, özgürlüklerini ya da kişiliğinin ifadesini bastırmak amacıyla gerçekleştirmesi hâlinde suçu femicide (femminicidio) olarak tanımlıyor ve bu suç için ömür boyu hapis cezası öngörüyor. Yasa metni ayrıca mağduru hedef alan; takip (stalking), intikam pornosu ve benzeri cinsiyete dayalı şiddet unsurlarını da hukuki bağlamda değerlendirmeye olanak tanıyor.

Süreç nasıl ilerledi?

• 8 Mart 2025: Kabine (Council of Ministers) tasarıyı onaylayarak yasama sürecini başlattı; düzenleme, Uluslararası Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü öncesinde duyuruldu. Hükümet, tasarıyı “kadınları korumaya yönelik önemli bir adım” olarak nitelendirdi.

• 23 Temmuz 2025: Senato oy birliğiyle tasarıyı kabul etti. Başbakan Giorgia Meloni hükümeti ve muhalefet, metin üzerinde geniş uzlaşma sağladı.

• 25 Kasım 2025: Temsilciler Meclisi’nden de geçmesiyle tasarı yasalaştı ve yürürlüğe girdi.

Hükümetten ve sivil toplumdan tepkiler

Hükümet yetkilileri yasanın “kadınlara yönelik şiddetle mücadelede sistematik bir adım” olduğunu vurguladı; Başbakan ve bakanlıklar metne destek verdi. Ancak bazı kadın hakları savunucuları ve uzmanlar, cezaların artırılmasının tek başına yeterli olmayacağını; önleme, eğitim, sığınma altyapısı ve adli uygulamalarda iyileşme gerektiğini belirtiyor. Tartışmada ayrıca veri toplama, soruşturma-pratikleri ve mağdur koruma mekanizmalarının güçlendirilmesi talepleri öne çıktı.

Neden bu düzenleme gerekli görüldü?

İtalya’daki son yıllardaki femicide (kadın cinayeti) verileri kamuoyunda büyük tepki yarattı. Resmi ve bağımsız kaynaklar, 2024’te İtalya’da 100’e yakın kadının öldürüldüğünü ve vakaların önemli bölümünün partner veya eski partner tarafından işlendiğini rapor etti; bu tablo yasa yapıcılar ve aktivistler üzerinde baskı oluşturdu. Uzmanlar, ceza artırımının yanı sıra erken uyarı sistemleri, mağdur hizmetleri ve toplum eğitimine yatırım gerektiğini söylüyor.

Uygulama ve hukuki notlar

Yeni düzenleme, mevcut ceza kanununa “cinsiyete dayalı kasten öldürme” başlığıyla ek maddeler getiriyor. Yürürlüğe girdikten sonra soruşturmalar, failin motivasyonunun cinsiyete dayalı nefret veya mağdurun hak/özgürlüğünü bastırma amacı taşıyıp taşımadığı yönünde özel değerlendirmelere konu olacak; bu durum mahkemelerin delil toplama ve ceza takdiri süreçlerinde yeni kriterler kullanmasını gerektirecek. Hukukçular, tanımlamanın genişliğinin uygulamada yorum farklarına sebep olabileceğini ve yargı içi kılavuzlara ihtiyaç duyulacağını belirtiyor.

Uzun vadede beklentiler

Yasa, hem caydırıcılık hem de toplumsal farkındalığı artırma amaçlı sembolik ve uygulamalı bir adım kabul ediliyor. Ancak hukuk çevreleri ve sivil toplum, veriye dayalı önleme programları, eğitim politikaları, polis ve adli süreçlerde reform ile desteklenmezse yalnızca cezai mekanizmanın sorunu kökten çözmeyeceği konusunda uyarıyor.