İspanya’da Tarihi Elektrik Kesintisi: Ülkede Olağanüstü Hal (OHAL) İlan Edildi

Açıklaması:
28 Nisan 2025’te yaşanan geniş çaplı elektrik kesintisi sonrası İspanya hükümeti OHAL ilan etti. Kesintinin sebepleri, yaşanan aksaklıklar ve yeniden enerji arzının sağlanma süreci hakkında detaylı bilgi.

Özet
28 Nisan 2025’te öğle saatlerinde İspanya ve komşu Portekiz’i etkileyen geniş çaplı bir elektrik kesintisi, metro ve tren hatlarını durdurarak havaalanlarını felç etti ve milyonlarca kişiyi karanlıkta bıraktı. Sebebi “ağda çok güçlü bir osilasyon” olarak tanımlanan arıza, dağıtım şebekesinin Avrupa enerji sisteminden kopmasına yol açtı. Krizin boyutlarını gören İspanya hükümeti, Ulusal Acil Durum Yasası’nı işletmek üzere ülke genelinde olağanüstü hal (OHAL) ilan etti ve öncelikle kritik altyapılarda enerji arzının yeniden sağlanmasına odaklandı .

Kesintinin Arka Planı

Olayın Gelişimi

• Kesinti, 28 Nisan 2025 günü saat 12:30 civarında başladı ve tüm İber Yarımadası’nda hissedildi. Metro hatları durdu, intercity trenler durdu ve birçok havalimanı seferleri aksadı .

• Akıllı telefonlar dâhil tüm telekomünikasyon hatları kesildi; hastaneler, trafik ışıkları ve ATM’ler işlevsiz kaldı .

• İspanya’nın bazı kuzey bölgelerinde ve Fransa’nın güneybatısında da kısa süreli kesintiler rapor edildi.

Kesintinin Sebepleri

Teknik Analiz

• Red Eléctrica Nacional’in (İspanyol iletim sistemi operatörü) direktörü Eduardo Prieto, kesintiye “elektrik şebekesinde çok güçlü bir osilasyon” neden olduğunu ve bu dalgalanmanın sistemin Avrupa ana ağıyla bağlantısını kopardığını açıkladı .

• Siber saldırı ihtimali resmî olarak ekarte edilirken, uzmanlar atmosferik şartlar ve iletim hatlarındaki sıcaklık dengesizliklerinin de rol oynayabileceğini belirtti .

Hükümetin ve Yerel Yetkililerin Yanıtı

• Başbakan Pedro Sánchez, olağanüstü hal ilan edilmesini talep ederek Ulusal Acil Durum Yasası’nı yürürlüğe koydu .

• Acil durum merkezleri, kritik kamu hizmetlerinin (hastane, su arıtma, toplu taşıma) öncelikli yeniden enerji beslemesi için derhal harekete geçti.

• Yerel yönetimler, halkı sükunete davet ederek panik alımlarını önlemeye çalıştı ve geçici barınma alanları kurdu .

Toplumsal ve Ekonomik Etkiler

• İstanbul, Berlin veya Londra büyüklüğündeki nüfusu taşıyan metropollerde günlük yaşam adeta durdu; binlerce çalışan evlerine dönemedi, yollar ve istasyonlar kalabalıklaştı .

• İş yerleri ve küçük esnaf elektriksiz kaldığı için büyük ekonomik kayıplar oluştu; 50 milyonluk nüfusun önemli bir kısmı iş gününü boşuna bekleyerek geçirdi .

• Nakliye ve lojistik zincirlerinde aksaklıklar baş gösterdi, üretim tesisleri üretimi durdurmak zorunda kaldı.

Enerji Arzının Yeniden Sağlanması

• Red Eléctrica Nacional, kritik santralleri “kara başlangıç” (black start) prosedürleriyle devreye alarak enerjiyi kademeli şekilde şebekeye geri besledi .

• Yetkililer, öncelikle hastaneler, su arıtma tesisleri ve ulaşım ağlarını çalıştırmak için 6–10 saatlik bir zaman dilimi öngördü; tam iyileşmenin birkaç gün alabileceği vurgulandı .

Geleceğe Yönelik Dersler ve Çözüm Önerileri

• Uzmanlar, artan aşırı hava olayları ve iklim değişikliğinin şebekelere getirdiği baskıyı hafifletmek için altyapıya ek yatırım yapılması gerektiğini ifade ediyor .

• Sınır ötesi enerji entegrasyonunun güçlendirilmesi ve yedek jeneratör kapasitesinin artırılması da öne çıkan tavsiyeler arasında.