Gün içinde iş yerinde insanların anlamlandıramadığı huzurluk günlük hayatın akışını etkileyebilir. Klinik Psikolog Yasemin Meriç Kazdal, sanıldığından daha yaygın olan yetişkin zorbalığına veya iş yeri mobbingi için yapılacakları paylaştı.
Zorbalık; bir kişiye kasıtlı olarak, psikolojik veya fiziksel zarar vermek amacıyla yapılan, sıklıkla da tekrarlayan davranışları içeren bir kavramdır. Genellikle çocuklarla ilişkilendirilse de yetişkinlikte de oldukça yaygındır ve sistematik olarak zorbalığa maruz kalmak; çocukluk dönemine benzer düzeyde travmatik etkiler yaratabilir. Ancak, yetişkinlikte maruz kalınan zorbalığın gözlemlenmesi daha zor bir durum olabilir.
Bunun nedeni, yetişkin zorbalığının karşımıza fiziksel zorbalık değil, daha çok psikolojik zorbalık şeklinde çıkıyor olmasıdır. Çoğunlukla şaka yollu kişiye hissettirilen psikolojik ve duygusal baskılar, bireyin motivasyonunu düşürmenin ötesinde, uzun vadede anksiyete, depresyon ve özgüven kaybı gibi işlevselliğini etkileyen problemlere yol açabilir. Peki, bu tür bir zorbalığa maruz kalan birey genellikle nasıl bir tutumla karşılaşır ve bu tür yıpratıcı davranışları yönetmek için iş yerinde ne gibi önlemler alınabilir?
İş yerinde maruz kalınan bu baskı, zorbalığı uygulayan kişi tarafından şu davranışlarla pekiştirilebiliyor: Devamlı Eleştiri ve Onu Takip Eden Küçümseyici Tavırlar: Bu eleştiriler kişinin iş yerindeki performansıyla ilgili olduğu gibi onun kişisel özellikleriyle de ilgili olabilir. Abartılı İş Yükü: İş yükü dağılımı yapılırken kişiye adil olmayan biçimde iş yükü verilebilir ve gereğinden çok çalışması beklenebilir. Sosyal İzolasyon: Kurumun gerçekleştirdiği sosyal etkinlikler veya toplantılar haber verilmeyip kişi, yalnızlaştırılmaya çalışılabilir. Görmezden Gelme: Kişinin fikirleri hatta başarıları göz ardı edilebilir ve bu genel iş ortamına yayılarak kişinin yok sayılmasıyla sonuçlanabilir. Hedef Gösterilme: Kişi, devamlı olumsuz olayların sorumlusu gibi gösterilip kurum içinde zan altında bırakılabilir. Peki, kurumlar bu tür zorbalıkların yaşanmaması için ne gibi önlemler alabilirler? Etik kuralların yanı sıra, kurum içi psikolojik destek mekanizmaları ve danışmanlık süreçleri oluşturulabilir. Kurumlar yapılarına bir klinik veya endüstri psikoloğu dahil etmeyi değerlendirebilir, böylece ihtiyaç halinde çalışanların profesyonel destek alması için alan açılmış olur. Ayrıca kurumsal eğitimler verilirken bu eğitimlerin içine siber, fiziksel ve psikolojik zorbalığa farkındalık amaçlı içerikler de eklenebilir. Son olarak kurumun içinde her zaman ulaşılabilir ve güvenilir bir şikâyet birimi oluşturulabilir. Yaptırımların çalışan ayırmadan, herkese aynı biçimde ve kararlılıkla uygulanması önemlidir çünkü zorbalık yapmanın bir sonucu olduğunu görmek, caydırıcılık açısından önemli olabilecektir. Zorbalık her yaşta maruz kalınabilecek bir olaydır ve bunun önüne geçebilmek bireyin sadece fiziksel değil, psikolojik olarak da kendini güvende hissedebileceği ortamlarda mümkündür. Dolayısıyla, çalışanların psikolojik açıdan dengede olabilmesi, ruh sağlığını koruyabilmesi için kurumların bu önlemleri alması önemlidir.
