Fransız mutfağı dünyanın en iyilerinden biri olarak bilinir. Bu nedenle Fransız astronot Sophie Adenot, 2026’daki ilk uzay görevi sırasında aylarca dondurulmuş, paketli yiyeceklerle yaşamak yerine, dünyadan bir tat götürmenin yollarını aradı. Çözüm, üç Michelin yıldızlı ünlü şef Anne-Sophie Pic ile iş birliği yapmak oldu.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA), bu iş birliğiyle ünlü şefin hazırladığı yemeklerin Adenot’un “Epsilon görevi” için “bonus gıda” olarak Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) götürüleceğini açıkladı.

Uzay görevlerinde astronotların çoğunlukla dondurulmuş ve vakumlu ambalajlarda önceden onaylanmış yiyeceklerle beslendiğini belirten ESA, “bonus gıdaların” astronotlara moral desteği sağladığını, dünyayla bağlarını korumaya yardımcı olduğunu ve mürettebat arasında kültürel paylaşımı güçlendirdiğini söylüyor.

UZAY MENÜSÜNDE NE VAR?

Uzaya gönderilecek menüde, başlangıçlar arasında briyoş ekmeği üzerinde limonlu kaz ciğeri, yengeç ve karaman otlu ıstakoz çorbası, köri ve tütsülenmiş mezgit balığıyla hazırlanan yaban havucu çorbası ve pembe biberli soğan çorbası yer alıyor.

Ana yemeklerde ise siyah sarımsak ve tütsülenmiş vanilya ile hazırlanmış haşlanmış dana eti ile tonka fasulyesi ve kremalı peynirli özel bir tavuk bulunuyor. Tatlılarda ise hindistan cevizli ve vanilyalı sütlaç ile fındık çiçeği ve kahveli çikolatalı krema dikkat çekiyor.

“BÜYÜK BİR MEYDAN OKUMA”

Ünlü şef, uzay görevinin gastronomi açısından büyük bir meydan okuma olduğunu söyledi ve “uzay için yemek yapmak, tat duyusunu aşırı teknik kısıtlamalara rağmen koruma çabası” anlamına geldiğini belirtti.

Pic’in tarifleri, Fransız havayolu ikram firması Servair ile iş birliğiyle geliştirildi ve steril poşetlerde uzun süre dayanacak şekilde hazırlandı.

Çünkü uzayda yemeklerin hem hafif, hem raf ömrü uzun, hem de mikro yerçekiminde güvenle tüketilebilir olması gerekiyor.

ASTRONOTLAR UZAYDA NE YER?

ESA’ya göre Amerikalılar genellikle kurutulmuş yiyecek, Ruslar ise konserve yemek tüketiyor. Menüler aylar öncesinden hazırlanıyor ve sekiz günlük döngüler halinde tekrarlanıyor.

Buna rağmen özel tarifler uzaya moral ve çeşitlilik katıyor. Adenot da bu özel yemeklerin, uzayda kültürel bağ kurmak ve birlikte vakit geçirmek için eşsiz bir fırsat sunduğunu vurguluyor.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, yaptığı yazılı açıklamayla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından hazırlanan Yıllık Pazar Verileri Bülteni’nde yer alan verileri değerlendirdi.

Güncel teknolojik gelişmelere paralel olarak elektronik haberleşme şirketlerinin sektöre yaptığı yatırımın 2023’e göre geçen yıl yüzde 80 artışla 94,1 milyar liraya ulaştığını belirten Uraloğlu, 4,5G abone sayısının da 87,6 milyona ulaştığını kaydetti.

İNTERNET KULLANIM ORANI DÜNYA ORTALAMASININ ÜZERİNDE

Uraloğlu, Türkiye‘de elektronik haberleşme hizmetlerine abone olanların sayısının 131,9 milyonu aştığına dikkati çekerek, internet kullanım oranının da yüzde 88,8 ile yüzde 68 olan dünya ortalamasının üzerinde olduğunu ifade etti.

Sabit geniş bant abone sayısının geçen yıl 20,5 milyona, mobil geniş bant abone sayısının da 75,9 milyona yükseldiğini bildiren Uraloğlu, “Sabit geniş bant abonelerin kullandığı veri miktarı 4 yılda yaklaşık 2,2 katına, mobil abonelerin kullandığı veri miktarı da 2,3 katına çıktı.” bilgisini paylaştı.

FİBER ABONE SAYISI 8,1 MİLYONA ÇIKTI

Uraloğlu, 2020’de 424,9 kilometre olan fiber kablo uzunluğunun geçen yıl 605 bin kilometreyi bulduğunun altını çizerek, “2020’de 4 milyon olan fiber abone sayısı da geçen yıl 8,1 milyona ulaştı.” açıklamasında bulundu.

Mobil abone sayısına ilişkin de bilgi veren Uraloğlu, “Mobil abone sayısı geçen yıl 94,3 milyonu, 4,5G abone sayısı da 87 milyonu geçti. 4,5G abonelerinin nüfusa göre yaygınlığı geçen yıl yüzde 102,3 iken İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya için bu rakam yüzde 123,3 olarak belirlendi. Mobil abone sayısına göre bu 5 il, toplam abonelerin ise yüzde 47’sine sahip oldu.” ifadelerini kullandı.

Uraloğlu, mobil hizmetlerde işletmeciler arası abone hareketliliğinin yoğun olduğunu, 2020-2024 döneminde yıllık ortalama 10,6 milyon mobil numaranın taşındığını, geçen yıl bu sayının 190 milyona ulaştığını belirtti.

SABİT TELEFON ABONE SAYISI DÜŞTÜ

Sabit telefon hizmetlerine ilişkin de değerlendirmede bulunan Uraloğlu, 2020-2024 döneminde sabit telefon hizmetlerinin abone sayısı ve yaygınlık oranında azalış gözlemlendiğini, dönem sonunda abone sayısının 9 milyona, yaygınlık oranının yüzde 10,6’ya gerilediğini bildirdi.

Bakan Uraloğlu, çağrı başlatma trafiğinin 2020 yılı sonunda yaklaşık 5,7 milyar dakika olduğunu, bu sayının 2024 yılında yaklaşık 5,1 milyar dakika olarak gerçekleştiğini kaydetti.

Twitter kullanıcısı “Satranç13”, Chess.com’a ulaşarak bir piyonun yanındaki diğer piyonu çapraz gitmeden aldığı hatasını raporladı. “Bu nasıl bir hata? Düzeltin sitenizi!” diyerek platforma şikayetini ileten kullanıcıya destek mesajları yağdı.

SİTEDEN AÇIKLAMA

Chess.com’un Satranç Şefi Danny Rensch, yaptığı açıklamada “Bir piyonun çapraz gitmeden başka bir piyonu alması elbette ki kabul edilemez. Bu korkunç hatayla karşılaşan herkesten özür dileriz” dedi.

“PEŞİNİ BIRAKMAYACAĞIZ”

Platform ayrıca, esprili bir dille kural ihlali yapan ‘asi’ piyonların adalete teslim edilene kadar bu sorunun peşini bırakmayacaklarını duyurdu.