Harmony gizli belgelerde: Rus casus ağı, denizin altında ABD’yi İZLİLİYOR

Harmony gizli belgelerde: Rus casus ağı, denizin altında ABD’yi İZLİLİYOR

Tarih: 23 Ekim 2025
Saat: 12:19 (TSİ)
Okuma süresi: Yaklaşık 4 dakika 20 saniye
Yazar: FatihDoğanMedya Haber Merkezi

Uluslararası bir gazetecilik ağı tarafından yayımlanan belgeler, Kremlin’e bağlı gizli bir tedarik ve yerleştirme ağı sayesinde “Harmony” adı verilen kapsamlı bir denizaltı gözetleme sisteminin ortaya çıkarıldığını gösteriyor. Sistem; su altı sonarları, deniz altı sensörleri, fiber-optik kablolar ve insansız sualtı araçları kullanarak Kuzey Buz Denizi ve Barents Denizi hattında NATO ve ABD denizaltı faaliyetlerini izliyor şeklinde yorumlanıyor.

TOPSHOT – People with Russian flags look at the Russian nuclear-powered submarine Kazan, part of the Russian naval detachment visiting Cuba, arriving at Havana’s harbour, June 12, 2024. The Russian nuclear-powered submarine Kazan — which will not be carrying nuclear weapons — and three other Russian naval vessels, will dock in the Cuban capital from June 12-17. The unusual deployment of the Russian military so close to the United States — particularly the powerful submarine — comes amid major tensions over the war in Ukraine, where the Western-backed government is fighting a Russian invasion. (Photo by YAMIL LAGE / AFP) (Photo by YAMIL LAGE/AFP via Getty Images)

Detaylar — “Harmony” nedir, nasıl kuruldu?

Araştırmayı yürüten uluslararası ekip (ICIJ ve işbirliği yaptığı medya kuruluşları) belgelerde bu programı Harmony (ya da bazı kaynaklarda “Harmonie/Project Harmony” olarak anılıyor) şeklinde tanımlıyor. Belgeler, programın 2012 civarından başlayarak 2024’e kadar süren ve ikili (civil-military) nitelikteki teknoloji tedarik zincirleriyle inşa edildiğini gösteriyor. Sistemin temel bileşenleri arasında yüksek çözünürlüklü denizaltı sonarları, deniz dibi sensörleri, insansız denizaltı araçları ve denizaltı fiber-optik kablo hatları yer alıyor.

Bazı tedarik zincirlerinin, Kıbrıs merkezli aracı şirketler ve önceden kayıtlı “sahte” ticari alıcılar aracılığıyla Batılı firmalardan ekipman temin ettiği; böylece ambargoların ve ihracat kontrollerinin etrafından dolanıldığı belgelerde yer alıyor. Araştırma, “Mostrello Commercial Ltd.” gibi şirket isimlerine ve bazı operasyonel bağlantılara işaret ediyor.

Hangi ekipmanlar ve ne işe yarıyor?

Harmony ağına ilişkin belgeler, Rusya’nın denizaltı algılama yeteneğini artıracak şu tür ekipmanların tedarik edildiğini gösteriyor: yüksek hassasiyetli pasif/aktif sonarlar, deniz dibi akustik sensörler (hidrofon dizileri), binlerce kilometre sualtı optik kablo ve veri iletim ekipmanları, ayrıca haritalama ve yerleştirme işlerini yapan özel gemi ve insansız sistemler. Bu donanım, belirli deniz bölgelerinde sürekli izleme ve NATO denizaltılarının tespitine yönelik erken uyarı kapasitesi sağlıyor.

Hukuki ve stratejik sonuçlar

Belgeler tedarik zincirinin bazı aşamalarında Batılı tedarikçilerin bilgilendirildiği ya da yanlış bilgilendirildiği ihtimalini ortaya koyuyor; bu durum ihracat kontrolleri ve yaptırım mekanizmalarının etkinliğine ilişkin soru işaretleri doğuruyor. Araştırmada adı geçen aracı şirketlere ve bazı şahıslara yönelik yaptırımlar ile adli işlemler gündeme gelmiş durumda. Uzmanlar bu tip gözetleme ağlarının Rusya’nın stratejik nükleer caydırıcılığını güçlendirebileceğini ve NATO’nun denizaltı takibini zorlaştırabileceğini belirtiyor.

Ayrıca denizaltı altyapısının (sualtı kabloları, sensör ağları) ve deniz tabanı faaliyetlerinin artan jeostratejik riskler doğurduğu vurgulanıyor; bu alanlar, siber ve denizaltı fiziksel saldırılara karşı savunmasız kabul ediliyor.

ABD ve NATO için ne anlama geliyor?

Harmony’ye dair iddialar, ABD ve NATO deniz harekâtleri için iki ana endişe yaratıyor: 1) Denizde izlenme ve iz bırakma riski artıyor; 2) Rusya’nın nükleer denizaltılarının konuşlandırma serbestisi ve gizliliği güçlendirilebiliyor. Bu durum, denizaltı izleme (ASW — anti-submarine warfare) taktiklerinin yeniden değerlendirilmesini, ek sensör ve veri paylaşımı mekanizmalarının artmasını zorunlu kılabilir. Belgelerde aktarılan bazı detaylar, istihbarat servislerinin geçmiş yıllarda bu tedarik ağı konusunda uyarılarda bulunduğuna işaret ediyor.

Ne yapıldı / ne bekleniyor?

Raporları ortaya çıkaran gazetecilik ağı, belgeleri devlet kurumları ve ilgili savcılıklara da iletti. Bazı ülkeler, belgelerde adları geçen şirketlere ve kişilere yönelik yaptırım ve soruşturmalar başlattı veya başlatmayı değerlendiriyor. Uzmanlar, ihracat kontrol rejimlerinin sıkılaştırılması, denizaltı altyapısının korunması için kamu-özel sektör iş birliğinin artırılması ve NATO içinde bilgi paylaşımının derinleştirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Kısa değerlendirme

“Harmony” iddiaları, denizaltı alanında teknolojinin sivilleşmesi ve küresel tedarik zincirlerinin karmaşıklığının nasıl stratejik kırılganlıklara dönüşebileceğini gösteriyor. Haberimiz, uluslararası araştırma ortaklığının yayımladığı belgelere dayanmakta olup, gelişmeler soruşturmalar ilerledikçe güncellenecektir.