Gazze’de “Askeri Kumar” Krizi: Netanyahu’nun İşgal Planında Yalnız

Tarih: 30 Ağustos 2025 — Saat: 14:30
Okuma süresi: 6 dakika
Kaynak: FatihDoganMedya

Özet (lead)

İsrail güvenlik kabinesinin Gazze’nin “tam kontrolü/işgali” yönündeki kararı, Başbakan Benjamin Netanyahu’nun ısrarı ve askeri hamlenin başlatıldığı yönündeki işaretlerle birlikte hem uluslararası toplumda hem de İsrail içinde geniş tepki yarattı. Eleştiriler, bu hamlenin “askeri bir kumar” olduğu; rehine güvenliği, insanî felaket riski ve İsrail’in diplomatik yalnızlığı açısından büyük risk taşıdığı yönünde yoğunlaşıyor.

Ne olup bitiyor? (Kısa, doğru ve net)

• İsrail güvenlik kabinesi, Gazze’nin geniş çaplı olarak “kontrol altına alınması/işgal” planını onayladı ve ordunun işgal planının ilk aşamalarını başlattığı bildiriliyor.

• Planın uygulanması; Gazze Şehri’nin “savaş bölgesi / tehlikeli mücadele bölgesi” ilan edilmesi ve askerî operasyonların yoğunlaştırılması adımlarını içeriyor. Bu adım, insani ara vermelerin fiilen sonlandırılması anlamına geliyor.

• Eski üst düzey askerî ve istihbarat yetkilileri ile bazı güvenlik çevreleri, hamlenin rehinelerin hayatını riske attığını ve “vahşi bir kumar” olduğu uyarısında bulunuyor.

Neden “askeri kumar” deniyor? Riskler ve tartışma

1. Rehine riski: Hükümetin önceliği işgal ve kontrol almak olarak görünürken, kamuoyu ve bazı uzmanlar rehine kurtarma/ takas anlaşmalarının öncelikle ele alınmasını savunuyor. Anketler halkın büyük bölümünün önce rehinelerin güvenliğinin sağlanmasını istediğini gösteriyor.

2. Askerî kayıp olasılığı: Kent içinde yapılacak büyük ölçekli bir şehir savaşı; yerel direniş unsurlarının kazandığı taktik avantaj, mayın/uzun süreli gerilla çatışmaları ve yüksek askeri zayiat riski barındırıyor.

3. İnsani çöküş: İşgal ve kuşatmanın sürmesi, zaten ağır insani kriz altında olan Gazze’de açlık, sağlık hizmeti çöküşü ve kitlesel yerinden edilme riskini daha da artırıyor. Birçok uluslararası kurum ve haber kaynağı, bölgede insani krizin alarm verici boyutta olduğunu raporluyor.

4. Diplomatik yalnızlık ve ambargolar: Sert askeri adımların genişlemesi, İsrail’in bazı uluslararası aktörlerle ilişkilerini zorlayabilir; ekonomik, diplomatik ve siyasi sonuçları olabilir.

İç siyaset: Netanyahu neden ısrar ediyor?

• Netanyahu yönetimi, Hamas’ın askeri kapasitesini kırmak ve Gazze üzerinde “güvenlik kontrolü” sağlamak gerektiğini savunuyor. Bu politika hem güvenlik kabinesi içinde hem de Netanyahu’nun siyasi tabanında destek buluyor. Ancak güvenlik ve istihbarat çevrelerinden önemli çekinceler yükseliyor; eski komutanlar ve istihbarat şefleri operasyonun zamanlaması ve hedefleri konusunda uyarılarda bulunuyor. ReutersPBS

Uluslararası tepki ve insani durum

• Birleşmiş Milletler, insani yardıma erişimin engellenmesi ve halkın açlık, sağlık hizmeti yetersizliği nedeniyle büyük bir insani felaketle karşı karşıya olduğunu vurguluyor; bazı uluslararası aktörler açıkça endişelerini dile getiriyor.

• Bazı Avrupa ve bölge hükümetleri, sivillerin korunması çağrısında bulunurken, müzakere ve rehin takası yoluyla gerilimin düşürülmesi yönünde baskı yapıyor.

Olası senaryolar (kısa analiz)

1. Hızlı operasyon + yönetilen geri çekilme: İsrail kısa süreli yoğun bir operasyon yapar, sınırlı hedeflerle yetinir. Ancak şehir savaşlarının doğası bu tür senaryoda bile yüksek risk getirir.

2. Uzun süreli işgal + isyan/direniş: Kalıcı kontrol çabası Gazze’de süregelen bir isyan ve gerilla savaşı doğurabilir — hem askerî hem siyasi maliyetler yükselir.

3. Diplomasiye dönüş / takas anlaşması: İç ve dış baskılar artarsa, Netanyahu hükümeti sınırlı tavizler vererek rehin takası yönünde adım atabilir; ancak bu da siyasi olarak maliyetli olabilir.

Önemli tarihsel arka plan (kısa)

• 7 Ekim saldırıları, sonrasında başlayan geniş çaplı İsrail operasyonları ve Gazze’ye yönelik hava+kara harekâtları, bölgedeki gerginliğin temel nedenleri olarak biliniyor. Son aylarda yaşanan yoğun çatışmalar, büyük yıkıma ve kitlesel yerinden edilmeye yol açtı.