Eber Gölü Kuraklığı Bolvadin’i 1 Metre Çökertti: Bilim İnsanlarından Kritik Uyarı

Açıklaması:
Eber Gölü’ndeki su çekilmesi, Afyonkarahisar’ın Bolvadin ilçesinde bazı bölgelerde 1 metreye varan zeminsel çöküntüye yol açtı. Riskler, nedenler ve uzman önerileri bu makalede.

Bölge Halkını Tedirgin Eden Gelişme

Afyonkarahisar’ın Bolvadin ilçesinde, Eber Gölü’nün aniden çekilen suları sonucu zeminde oluşan deformasyonlar bilim insanlarınca bazı bölgelerde 1 metreyi aşan çöküntü olarak kayda geçti. Bölgede yaşayanlar, hem ev hem de altyapı güvenliği konusunda endişelenirken, uzmanlar acil önlem alınması gerektiğini vurguluyor.

Eber Gölü’nün Jeolojik ve Ekolojik Önemi

Afyon Kocatepe Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Gücek, Eber Gölü çevresinin yalnızca ekolojik değil, jeoteknik açıdan da Bolvadin için kritik bir bölge olduğunu açıkladı. Gölün güneydoğu blokları, doğal zemin davranışı ve alüvyal birikimleri nedeniyle oluşan gerilmeler karşısında hassasiyet gösteriyor.

Temel Sebep: Yeraltı Sularının Çekilmesi

Dr. Gücek’in değerlendirmelerine göre, son 25-30 yılda küresel iklim değişikliğine bağlı kuraklık ve aşırı yeraltı suyu çekimi, bölgedeki su seviyesini ciddi oranda düşürdü. Ayrıca 03 Şubat 2002’deki Sultandağı ve Çay depremleri sonrasında gözlemlenen yüzey deformasyonlarının bu zemin hareketlerini tetiklediği akademik çalışmalarda belirlendi.

Geoteknik Deformasyon ve Çökme Miktarları

Göl havzasındaki killi alüvyal çökeller, su yükünün azalmasıyla büzülme (rötre) ve yüzey kırıkları oluşturdu. Bu çöküntüler, Eber Gölü’ne uzanan güneydoğu bloklarında 1 metreyi aşan düşey deformasyonlara yol açtı. Arazi gözlemleri ve sondaj modellemeleri, yeraltı su seviyesinin düşük kalmaya devam ettiği sürece bu deformasyonların artacağını gösteriyor.

Riskler ve Uzman Önerileri

1. Altyapı Güvenliği: Çöküntü bölgelerinde kanalizasyon, yol ve yapı temellerinde hasar riski artıyor.

2. Su Yönetimi: Yeraltı su seviyesinin dengelenmesi için yeni sondaj politikaları ve kontrollü çekim planları hayati.

3. Sürekli İzleme: Jeodezik ölçümler ve arazi gözlemleriyle çöküntü haritalarının güncellenmesi gerekiyor.

4. Yerel Farkındalık: Halkın, riskli alanlarda yapılacak çalışmalar konusunda bilgilendirilmesi ve olası tahliye senaryolarının hazırlanması önemli.

Uzmanlar, hem çevresel hem de yapısal güvenliği sağlamak adına Acil Eylem Planı oluşturulmasını öneriyor.

Sonuç olarak, Eber Gölü’nde yaşanan su çekilmesi ve iklim kaynaklı kuraklık, Bolvadin ilçesinin bazı mahallelerinde 1 metreye varan çökme sorununu gün yüzüne çıkardı. Bu kritik jeoteknik olayın olumsuz etkilerini sınırlamak için yerel yönetimler, üniversiteler ve vatandaşlar iş birliğiyle hızlı adımlar atmalı, düzenli ölçüm ve analizlerle riskler minimize edilmelidir.