Cep telefonu aboneliğinde köklü düzenleme: Aktif olmayan hatlar 3 ayda kapanacak, yabancılara özel numara verilecek

Cep telefonu aboneliğinde köklü düzenleme: Aktif olmayan hatlar 3 ayda kapanacak, yabancılara özel numara verilecek

TBMM’ye sunulan torba tasarıya göre aboneliklerde çipli kimlik zorunluluğu, kişi başına hat sınırlaması ve yabancılara ayrılmış özel numaralar getirilmesi öngörülüyor — uzmanlar ve operatörler nasıl etkileneceğini değerlendiriyor

Tarih / Saat: 1 Aralık 2025, 12:00 (TSİ)
Okuma süresi: ~3 dakika
Yayın: FatihDoganMedya

• TBMM’ye sunulan tasarıyla aktif kullanılmayan hatların 3 ay içinde kapatılması öngörülüyor.

• Yabancı uyruklulara “özel numara / ayrı hat kategorisi” tahsis edilmesi planlanıyor.

• Abonelikte çipli kimlik ile doğrulama (e-kimlik/elektronik doğrulama) getirilecek; sahte kimlikle hat açılmasının önüne geçilmek isteniyor.

• Bir kişi adına açılabilecek hat sayısına sınırlama geliyor; hedef dolandırıcılık ve kötüye kullanımı azaltmak.

TBMM’ye sunulan torba yasa tasarısı kapsamında mobil abonelik sisteminde önemli değişiklikler öngörülüyor. Tasarı yasalaşırsa, operatörler düzenli kontroller yaparak aktif olmayan veya kimliği doğrulanamayan hatların üç ay içinde otomatik olarak kapatılmasını sağlayacak. Mevcut uygulamada uzun süre sessiz kalan veya doğrulaması yapılmamış hatların suistimale açık olması, düzenlemenin gerekçesi olarak gösteriliyor.

Yabancı uyruklu gerçek kişilere ilişkin düzenlemede ise ayrı bir uygulama öne çıkıyor: yabancılara özel hat veya numara havuzu* ayrılması planlanıyor. Buna göre yabancılar için farklı kimlik doğrulama ve kayıt süreçleri işletilerek hem abonelik takibi kolaylaştırılacak hem de kayıt dışılık azaltılacak. Tasarıda diplomatik personel gibi bazı istisnalar yer alabileceği belirtiliyor.

Tasarı ayrıca abonelik açılışında çipli kimlik kartı veya elektronik kimlik doğrulamasını zorunlu kılıyor. Operatörler, sahte ya da eksik belgelerle hat açılmasını engellemek için elektronik doğrulama sistemlerini kullanmakla yükümlü tutulacak. Bu uygulamanın, telefon hatları üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık ve örgütsel suistimallerin önlenmesinde etkili olması bekleniyor

Bir diğer kritik hüküm ise kişi başına hat sayısı sınırlaması. Tasarı metninde, bir kişinin sınırsız sayıda hat açmasının önüne geçilerek, kişi başına maksimum hat sayısına sınır getirileceği ifade ediliyor. İlgili yetkililer sınırlamanın hem ekonomik hem de güvenlik odaklı amaçlarla getirildiğini belirtiyor.

Kimleri kapsıyor, neler değişecek?

• Bireysel aboneler: Uzun süredir kullanılmayan hatların otomatik kapatılması riski taşıyor; hattını aktif kullanmayanların abonelik bilgilerini güncellemesi gerekecek.

• Yabancı uyruklular: Yeni kayıt süreçlerine uyum sağlamaları ve (varsa) mevcut hatlarını yeni standartlara göre güncellemeleri istenebilir. Bazı haberlerde yabancılara altı aylık uyum süresi verileceği belirtiliyor; tasarı metni kesinleşince süre netleşecek.

• Operatörler: Elektronik kimlik doğrulama altyapısını güçlendirme, periyodik hat kontrolleri yapma yükümlülüğüyle karşılaşacak.

Uzman yorumu ve muhtemel etkiler

Hukuk ve telekom uzmanları, düzenlemenin suçla mücadele ve kayıt dışılıkla mücadele açısından olumlu olduğunu ancak uygulamada veri güvenliği, kişisel verilerin korunması ve operatörlerin altyapı maliyetleri gibi konuların dikkatle ele alınması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca turistlerin ve kısa süreli yabancı çalışanların haklarının korunması için istisnaların açıkça tanımlanması gerektiği belirtiliyor. (Uzman açıklamaları için tasarı metni ve komisyon süreçleri takip edilmeli.)

Ne yapmalısınız? (Kısa rehber)

1. Hattınızın kayıtlı bilgilerini güncelleyin; operatörünüzün e-kimlik doğrulama adımlarını takip edin.

2. Uzun süredir kullanılmayan hatlara sahipseniz operatörle irtibata geçin; kapatılma riski olabilir.

3. Yabancıysanız veya yabancı çalışan barındıran işletme iseniz, operatörünüzden “yabancılara özel” uygulamalar ve gerekliyse uyum süreleri hakkında bilgi alın.