Böcek İlaçları Artık Reçetesiz Satılamayacak: İnternetten Satış ve Reklam Tamamen Yasaklandı

Böcek İlaçları Artık Reçetesiz Satılamayacak: İnternetten Satış ve Reklam Tamamen Yasaklandı

Yayın Tarihi: 13 Aralık 2025

· Okuma Süresi: 4 DAKİKA SAAT: 10:00

Yeni düzenlemeye göre, bitki koruma ürünlerini satın almak isteyenlerin artık bir ziraat mühendisinin reçetesine ihtiyacı olacak.

Tarım ve Orman Bakanlığı, böcek ilaçlarının satışını kökten değiştiren bir düzenlemeyi yürürlüğe koydu. İnsan sağlığını tehdit eden ürünler artık sadece ziraat mühendislerinin reçetesiyle, belirli yetki belgesine sahip satıcılardan alınabilecek.

Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik, halk arasında “böcek ilacı” olarak bilinen bitki koruma ürünlerinin satışını sıkı kurallara bağlıyor. Düzenleme, bu ilaçların reçetesiz satışını tamamen yasaklarken, internet ve sosyal medya üzerinden yapılan tüm tanıtım, reklam ve satış faaliyetlerini de durduruyor.

Özellikle Almanya’dan tatil için gelen ve İstanbul Fatih’te bir otelde hayatını kaybeden 4 kişilik ailenin trajedisi, bu tür kimyasalların kontrolsüz kullanımının risklerini bir kez daha gözler önüne serdi.

Reçete ve Satış Yetkisi Artık Zorunlu

Reçete Kimler Tarafından Yazılacak? Reçete yazma yetkisi, sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve Bakanlıktan yetki almış, ziraat fakültelerinin bitki koruma bölümünden mezun ziraat mühendislerine verildi.
· Satışı Kimler Yapabilecek? Bu ürünleri satmak isteyen kişi ve işletmelerin artık yetki belgesi alması zorunlu hale getirildi. Bu belgeyi alabilmek için de sınav şartı getirildi.
· Takip Sistemi: Reçeteye tabi ürünlerin listesi Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı’nda yayımlanacak. Tüm satış işlemleri ise Bitki Koruma Ürünleri Takip Sistemi (BKÜTS) üzerinden, reçeteye bağlı olarak gerçekleştirilecek ve takip edilebilecek.

,İnternet Üzerinden Satış ve Reklam Tamamen Yasak

Düzenlemenin en çarpıcı maddelerinden biri, bu kimyasalların dijital mecralardaki varlığını büyük ölçüde kısıtlaması oldu.

Yasaklananlar:

· İnternet veya sosyal medya üzerinden ürün tanıtımı ve satışı.
· İndirim kampanyası, video veya görsel içerik paylaşımı gibi her türlü reklam faaliyeti.
· Ruhsat sahibi firmalar, bayiler, toptancılar dahil hiçbir kuruluşun satış amaçlı internet sitesi açması.

 Bölgesel Satış Sınırlaması Getirildi

Yönetmelik, tarım ilaçlarının coğrafi kullanımını da düzenliyor. Buna göre, belirli bir bölgedeki zararlılar için ruhsatlandırılmış bir tarım ilacının, ilgili olmayan başka bir bölgede satışı yapılamayacak. Bu uygulamayla, ilaçların yanlış ve amaç dışı kullanımının önüne geçilmesi, çevre ve biyolojik dengenin korunması hedefleniyor.

 Yeni Düzenlemeye Yol Açan Trajedi: Böcek Ailesi

Bu sıkı düzenlemelerin arka planında, Kasım 2025’te yaşanan ve toplumu derinden sarsan bir olay var. Almanya’dan İstanbul’a tatile gelen Böcek ailesi (anne, baba ve iki küçük çocuk), Fatih’te kaldıkları otelde zehirlenerek hayatlarını kaybetmişti.

· Soruşturmanın ortaya çıkardığı gerçekler oldukça çarpıcıydı. Olayla ilgili tutuklanan ilaçlama şirketi yetkilisi, savcılık ifadesinde “İlaçlama işi ile ilgili herhangi bir sertifikam yok” itirafında bulundu.
· Otel sahibi ise, ilaçlama firmasına herhangi bir sertifika sormadığını kabul etti.
· Uzmanlar, ilaçlamada kullanılmış olma ihtimali üzerinde durulan “alüminyum fosfit” gibi kimyasalların, uzman olmayan kişilerce kullanılması halinde solunum yoluyla ani ölümlere yol açabileceğine dikkat çekti.

 Uzmanlar ve Sektör Temsilcileri Ne Diyor?

Uzmanlar, bu düzenlemeyi insan sağlığını korumak adına geç kalınmış ama çok önemli bir adım olarak değerlendiriyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, benzer trajedilerin bir daha yaşanmaması için kontrol ve denetimi merkezileştirmeyi amaçladığı belirtiliyor.

Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu Başkanı Nasır Nesanır da yaşanan olayın ardından yaptığı açıklamada, denetim mekanizmalarının yetersizliğine vurgu yapmış ve “Mevcut sistem, halk sağlığını koruyacak düzeyde etkili, bağımsız ve sürekli değildir” ifadelerini kullanmıştı.

Yeni Kurallar Kime Ne Getiriyor?

Çiftçiler ve Üreticiler:
Bitki koruma ürünü ihtiyaçları için artıkziraat mühendislerinden reçete almak zorundalar. Ürünü, yetki belgeli satıcılardan temin edecekler.

Satıcılar ve Bayiler:
Satış yapabilmek içinBakanlık tarafından düzenlenecek sınavı geçerek yetki belgesi almaları gerekecek. İnternet üzerinden satış ve reklam yapamayacaklar.

Tüketiciler ve Vatandaşlar:
Ev,bahçe gibi alanlarda kullanılmak üzere bu tür kimyasalları artık kolayca bulamayacaklar. Profesyonel olmayan kullanımdan kaynaklanan zehirlenme riski teoride azalacak.

Yeni yönetmelik, sağlık güvenliği ile tarımsal üretim ihtiyaçları arasında bir denge kurmayı hedefliyor. Uygulamanın sahada nasıl işleyeceği ve denetim mekanizmalarının ne kadar etkin olacağı ise önümüzdeki dönemde belli olacak.