Avrupa’yı Felç Eden Tarihi Elektrik Kesintisi: Fransa, İspanya, Portekiz, Belçika ve Andorra’da Tam Sistem Çöküşü

Açıklaması:
28 Nisan 2025’te Fransa, İspanya, Portekiz, Belçika ve Andorra’da yaşanan devasa elektrik kesintisi; trafik ışıklarından metro ve havalimanlarına kadar tüm altyapıyı felç etti. Nedenleri, etkileri ve kurtarma süreci detaylı incelendi.

28 Nisan 2025 tarihinde Avrupa çapında yaşanan ve Fransa, İspanya, Portekiz, Belçika ile Andorra’yı etkisi altına alan eşi benzeri görülmemiş elektrik kesintisinin kapsamı, altyapıya verdiği zarar, olası nedenleri ve alınan önlemler detaylı şekilde analiz edilmiştir.

1. Olayın Özeti

1.1 Kesintinin Zamanı ve Kapsamı

Kesinti, 28 Nisan 2025 Pazartesi günü öğle saatlerinde, Iber Yarımadası’nın tamamı ile komşu bölgelere yayılarak gerçekleşti; Red Eléctrica’nın verilerine göre talep aniden 25.000 MW’den 12.000 MW’e düştü  AP News’e göre İber Yarımadası’nda toplam nüfusu 50 milyonu aşkın kişi etkilenirken kesinti, birçok şehirde yerel saatle 12:15 civarında başladı .

1.2 Etkilenen Ülkeler

Kesinti başta İspanya ve Portekiz olmak üzere bu ülkelerin güneyindeki Fransa bölgelerine, Andorra’ya ve Belçika’nın bazı kısımlarına yayıldı . Andorra’da kesinti kısa sürdü ancak sistemi tamamen kilitledi; Belçika’da ise sınır bölgesindeki bazı alt istasyonlar devre dışı kaldı .

2. Altyapıda Yıkım: Ulaşım ve İletişimde Kaos

2.1 Trafik Işıkları ve Karayolu Taşımacılığı

Karayolu ulaşımı, trafik ışıklarının ani kapanmasıyla tam bir kaosa dönüştü. Politico’ya göre başta Madrid ve Lisbon civarındaki kavşaklar kontrolsüz hale gelerek çok sayıda kaza ve yoğunluğa neden oldu .

2.2 Metro ve Demiryolu Sistemleri

Madrid Metrosu’nda tünellerde mahsur kalan yolcular tahliye edilirken, İspanya Ulusal Demiryolu Şirketi Renfe’nin tamamı durdu. Portekiz’de Fertagus ve Comboios de Portugal tren seferleri durdu; E-Redes, seferlerin yeniden başlayabilmesi için acil jeneratör desteği sağladı.

2.3 Havalimanları ve Hava Ulaşımı

Barajas (Madrid) ile Portekiz’deki Lizbon ve Porto havalimanları, araç ikaz sistemleri ve iniş-kalkış kontrol kuleleri devre dışı kalınca yüzlerce uçuş ertelendi veya yönlendirildi . Havalimanı çalışanları, yedek jeneratörlerle kritik sistemleri beslemeye çalıştı.

3. Kesintinin Olası Nedenleri ve Soruşturmalar

Henüz kesin bir sebep belirlenmemiş olsa da, İspanya Ulusal Siber Güvenlik Enstitüsü (INCIBE) bir siber saldırı ihtimalini araştırıyor . Politico’nun aktardığına göre, E-Redes verileri voltaj dengesizliği ve ana iletim hatlarında ani çökme belirtileri ortaya koyuyor . Wikipedia’ya göre ise kesintinin kaynağı hala “Türkiye dışı yüksek gerilim ağları” olarak kayıtlara geçti .

4. Kurtarma Çalışmaları ve Yeniden Enerji Verilmesi

Red Eléctrica ve E-Redes, acil durum planlarını devreye alarak kuzey ve güney hatlarını önceliklendirdi; İber Yarımadası’nın büyük bölümünde saat 15:00’e kadar kademeli enerji akışı sağlanmaya başlandı . Travel + Leisure’a göre teknik ekipler, uluslararası ENTSO-E iş birliği ile otomatik koruma sistemlerini yeniden senkronize etti .

5. Geleceğe Dönük Önlemler ve Enerji Güvenliği

Avrupa enerji ağı yöneticileri, RTE ve ENTSO-E önderliğinde acil eylem planları hazırlıyor; alt istasyon güvenliği ve siber dayanıklılık artırılıyor . Uzmanlar, şebeke entegrasyonunu güçlendirecek yeni interkonnektör hatları ile yerel yenilenebilir enerji projelerinin kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor .

Sonuç

Bu tarihi elektrik kesintisi, Avrupa’nın enerji altyapısının kritik kırılganlık noktalarını gözler önüne serdi. Hem ulusal, hem de kıtasal bazda alınacak yeni önlemler, benzer felaketlerin önüne geçmek için hayati önem taşıyor. Bu olay, enerji güvenliği ve altyapı dayanıklılığı konusunda kapsamlı bir reform ihtiyacını bir kez daha ortaya koydu.