AB ve 24 Ülkeden Ortak Gazze Açıklaması: “Acılar hayal bile edilemeyecek boyutlara ulaştı” — Acil Yardım Çağrısı ve Talepler

Kısa Özet : Avrupa Birliği ile bazı müttefik ülkelerin dışişleri bakanları, Gazze’deki insani krizin “hayal bile edilemeyecek boyutlara” ulaştığını belirten ortak bir açıklama yayımladı; açıklama, İsrail’e yardım koridorlarını açma ve insani yardımı engellemeyi bırakma çağrısı yapıyor.

Detaylı Haber

Giriş — Durumun Özeti
9 Ağustos 2025 tarihli ortak açıklamada, Avrupa Birliği yüksek temsilcisi ve bazı ülkelerin dışişleri bakanları Gazze’deki insani durumun “hayal bile edilemeyecek boyutlara ulaştığını” vurguladı. Ortak metin, kıtlığın gözlerimizin önünde yaşandığını ve açlığın durdurulması ile tersine çevrilmesi için derhal harekete geçilmesi gerektiğini belirtiyor.

Açıklamanın temel talepleri
Ortak bildiri şu üç ana talebi öne çıkarıyor: (1) İsrail’in uluslararası insani yardım sevkiyatlarına izin vermesi; (2) insani yardım alanının korunması ve yardımın siyasallaştırılmaması; (3) güvenli, büyük ölçekli ve kesintisiz erişimin sağlanması. Bildiride ayrıca taraflara acil ve kalıcı bir ateşkes çağrısı yapıldığı ve rehinelerin (hostage) serbest bırakılmasının gerekliliği hatırlatıldı.

Kimler imzaladı / İmzacı profili
Basına yansıyan bilgilere göre açıklamayı imzalayanlar arasında İngiltere, Kanada, Avustralya ve birçok Avrupa ülkesinin dışişleri bakanları yer aldı; bazı haber ajansları imzacı sayısını 24, bazıları 25 veya 27 şeklinde vermiştir. (Kaynaklar imzacı listeleri ve güncellemeler konusunda farklı rakamlar bildirmiştir — resmi EEAS bülteni ve Reuters haberi için bkz.).

Neden ‘famine’ endişesi var? — Bağlam ve veriler
Uluslararası insani yardım kuruluşları ve OCHA (BM İnsani İşler Ofisi) verileri, bölgedeki sağlık hizmetlerinin çöküşünü, su/enerji eksikliğini ve gıda tedarik zincirinin kırılganlığını belgeliyor. Bu koşullar uzmanların “gıda güvensizliği” ve “açlık” uyarılarını güçlendiriyor; ortak açıklama da aynı tabloyu “famine (kıtlık) tehlikesi” şeklinde tarif ediyor.

Uluslararası tepki ve diplomasi
Açıklama, uluslararası toplumun artan kaygısını yansıtıyor; bazı ülkeler daha sert yaptırım veya askeri işbirliği kısıtları çağrısı yaparken, diğerleri yalnızca insani koridorların açılmasına odaklanıyor. Açıklamanın yayımlandığı günkü küresel haber akışı, farklı devletlerin mesafeli ama ortak insani vurguya yöneldiğini gösteriyor.

Ne değişebilir? Uygulanabilir adımlar

• Uluslararası örgütlere (Kızılay/Crescent, UNRWA, WFP, WHO vb.) tam ve engellenmeyen erişim sağlanması.

• Sınır/kapıların (crossings) güvenli hale getirilmesi, lojistik koridorların oluşturulması.

• Siyasi koşulların insani yardımı bloke etmemesi için çok taraflı denetim mekanizmaları kurulması.

Sonuç ve çağrı
Ortak açıklama hem insani hem de diplomatik bir kırılma noktasına işaret ediyor: sahada yaşamı sürdürecek temel ihtiyaçlar karşılanmazsa insani maliyetin daha da yükselmesi bekleniyor. Uluslararası aktörlerin somut, izlenebilir adımlar atması; insani yardımın hızlandırılması ve politik engellerin kaldırılması çağrısı, bildirinin merkezinde yer alıyor.