Kadınların alzheimer hastalığına yakalanma riskinin erkeklere göre iki kat daha fazla olduğu ortaya çıktı.

Bilim insanları şimdi bunun nedenini anlama yolunda olduklarını ve erkeklerle kadınlar arasındaki iki belirgin farkı tespit ettiklerini söylüyor.

İKİ TEMEL FARK VAR

İlk olarak, kadınların kromozomları erkeklerden farklıdır. İkinci olarak da menopoza girerler: Bu süreç, bir kadının üreme hormonlarının 40’lı ve 50’li yaşlarında doğal olarak azalmasıyla gerçekleşir.

Alzheimer Derneği’ne göre, her üç yaşlı Amerikalıdan biri alzheimer veya başka bir demans türü nedeniyle hayatını kaybediyor. Alzheimer hastası Amerikalıların neredeyse üçte ikisi ise kadın.

X KROMOZOMU ALZHEIMER GETİRİYOR

Vücudun içine baktığımızda, kadınlarda iki “X” kromozomu bulunurken, erkeklerde bir “X” ve bir “Y” kromozomu bulunur. Kromozomlar, hücrelerimizin içinde yüzlerce hatta binlerce gen taşıyan iplik benzeri DNA yapılarıdır.

Genler, bir kişinin fiziksel özelliklerini belirler. X ve Y kromozomlarında bulunan genler arasındaki farklılıklar, kadınlarda alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırabilir.

Son araştırmalar, X kromozomundaki genlerin Alzheimer hastalığıyla ilişkili olduğunu, alzheimer hastası kadınların ikinci X kromozomları nedeniyle hastalığa sahip erkeklerden daha uzun yaşadığını gösteriyor.

MENOPOZ BULMACANIN BİR PARÇASI

Kadınların farklı baskın hormonları da (beyin üzerinde etkili olan östrojen gibi) rol oynayabilir.

Uzmanlara göre menopoz bulmacanın bir parçası, muhtemelen en büyüklerinden biri.

Menopoz döneminde yumurtalıkların östrojen ve progesteron üretimini durdurmasıyla birlikte, bazı kadınlar hormon replasman tedavisine yöneliyor.

Bu tedavi, düşük hormon seviyelerine bağlı olarak ortaya çıkan ateş basması gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olabiliyor. Ancak uzmanlara göre, hormon tedavisi bazı kadınlarda kalp krizi, felç, meme kanseri, kan pıhtısı ve safra kesesi hastalığı gibi ciddi sağlık risklerini artırabiliyor.

“TAU” PROTEİNİ VE ALZHEIMER

Harvard Tıp Fakültesi Nöroloji Doçenti Rachel Buckley’e göre ise, 70 yaşından sonra hormon replasmanı alan kadınlarda “tau” adı verilen proteinin seviyesi belirgin şekilde daha yüksek çıkıyor.

Tau proteininin birikimi, Alzheimer hastalığının erken göstergelerinden biri olarak kabul ediliyor. Aynı gruptaki kadınlarda bilişsel gerileme oranı da daha yüksek bulunmuş durumda.

3. ANİ KİLO KAYBI

Herhangi bir diyet yapmadan ya da yaşam tarzınızı değiştirmeden kilo vermek, mide kanseri dahil birçok ciddi hastalığın belirtisi olabilir. Mide kanseri özelinde bu durum; iştah azalması, besin emilimindeki bozulma veya tümörün metabolizmayı hızlandırması sonucu oluşabilir.

2019 tarihli bir çalışmada, özellikle üst gastrointestinal sistem (özofagus, mide, pankreas) kanserlerinde istemsiz kilo kaybının sağ kalım oranlarını düşürdüğü gösterilmiştir. Bu nedenle kilo yönetimi için erken müdahale hayati önem taşır.

GERÇEK ÇÖZÜM: YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ

Sağlık uzmanları, yağlı karaciğerin tedavisinde temel yaklaşımın köklü yaşam tarzı değişiklikleri olduğunu belirtiyor.

İşte karaciğer sağlığını desteklemenin bilimsel yolları:

Beslenme düzeni: Rafine karbonhidratlardan uzak durulmalı, tam tahıllar, sebzeler, yağsız proteinler ve sağlıklı yağlar tercih edilmeli.

Düzenli egzersiz: Haftada en az beş gün, 30 dakika tempolu yürüyüş bile karaciğer yağlanmasını azaltmada etkili.

Kilo kontrolü: Vücut ağırlığının %5-10’unu kaybetmek bile karaciğerdeki yağlanmayı önemli ölçüde azaltabiliyor.

Kan şekeri ve insülin yönetimi: Tip 2 diyabet ya da insülin direnci olan bireylerin, kan şekeri düzeylerini dengelemeleri karaciğer sağlığı açısından kritik öneme sahip.