Gündem
15 milyarlık Bitcoin’e el kondu — FBI tarihine geçen operasyonun hedefi Chen Zhi kim?
15 milyarlık Bitcoin’e el kondu — FBI tarihine geçen operasyonun hedefi Chen Zhi kim?
Tarih: 18 Ekim 2025 • Saat: 10:00 (TSİ) • Okuma süresi: 4 dakika
ABD ve Birleşik Krallık yetkilileri, Cambodialı işadamı Chen Zhi liderliğindeki Prince Holding Group’a (Prince Group) yönelik eş zamanlı yaptırım ve kovuşturma adımlarıyla tarihin en büyük kripto para müsadere işlemlerinden birini gerçekleştirdi: yaklaşık 127.271 BTC — duyuru anındaki değeriyle yaklaşık 15 milyar dolar — ABD hükümeti tarafından ele geçirildi. Soruşturmada Chen Zhi, “pig butchering” (sahte yatırım/romantik tuzaklar) dolandırıcılıkları, zorla çalıştırma, insan ticareti, para aklama ve rüşvet iddialarıyla suçlanıyor.
Haber ayrıntıları — ne oldu, neden önemli?
-
Operasyon ve müsadere: Adalet Bakanlığı tarafından açıklanan sivil müsadere şikâyeti, şu anda ABD hükûmetinin kontrolünde bulunan yaklaşık 127.271 Bitcoinin (duyuru zamanındaki karşılığı ~15 milyar USD) dondurulduğunu ve ek iddianamenin Brooklyn federal mahkemesinde açıldığını belirtiyor. Bu, DOJ tarihindeki en büyük müsadere davası olarak nitelendirildi.
-
Kim hedef alındı: İddianame, Prince Holding Group’un kurucusu ve başkanı Chen Zhi (diğer bilinen adı “Vincent”) hakkında; suçlamalar arasında elektronik posta/sabit hat dolandırıcılığı (wire fraud conspiracy) ve para aklama yer alıyor. Chen Zhi hakkında yürütülen soruşturmada, Prince Group’un Asya’daki “scam compound” (dolandırıcılık kampı) ağları ve bu kampalarda zorla çalıştırma iddiaları ön plana çıkıyor.
-
Yaptırımlar ve uluslararası koordinasyon: Hazine Bakanlığı (OFAC) Prince Group ile bağlantılı 146 hedefe yaptırım uyguladı; FinCEN de ilgili finansal aktörleri ABD sisteminden izole edecek adımlar attı. İngiltere de eş zamanlı yaptırımlar uyguladı. Bu, ABD–İngiltere koordinasyonuyla yürütülen geniş kapsamlı bir operasyon.
Chen Zhi kimdir? (kısa profil)
-
Pozisyon: Prince Holding Group’un kurucusu ve başkanı. Şirket, gayrimenkul, finans ve tüketici hizmetleri gibi alanlarda faaliyet gösteriyor ve bölgesel olarak geniş bir iş ağını iddia ediyordu.
-
Suçlamalar: İddialara göre Chen Zhi, 2015 civarından itibaren Prince Group’u kullanarak dolandırıcılık kampanyalarını organize etti; mağdurları sahte yatırım fırsatlarıyla kandırıp kripto gönderimleri alındıktan sonra fonları akladı. Ayrıca kamp çalıştırma, tehdit/işkence ve insan ticareti iddiaları şikâyetlerde yer alıyor.
-
Durum: İddianameyi takiben Chen Zhi henüz gözaltına alınmadı ve “firari” olarak tanımlanıyor. Hükûmetin el koyduğu bitcoinin özel anahtarlarının Chen’in elinde bulunduğu ve bu nedenle müsaderenin gerçekleştirildiği ifade ediliyor
Suç şeması: “Pig butchering” ve zorla çalıştırma iddiaları
Soruşturmaya göre Prince Group bağlantılı ağlar, kurbanlarla sosyal medya/mesajlaşma üzerinden güven ilişkisi kurup uzun süreli “yatırım” vaadiyle kripto aktarımı sağlıyordu (pig butchering). Bu organize yapılar, ayrıca Kamboçya’daki en az 10 kampta çalışanları zorla tutup dolandırıcılık operasyonlarında görevlendiriyordu; kamp koşulları için “cezaevi benzeri” ve işkence iddiaları yer alıyor. Adli belgeler, kamp defterleri, “phone farm” (binlerce telefon) kayıtları ve işlenen zülüm görüntüleriyle ilgili iddiaları içeriyor.
Bitcoin’in kaynağı: nereden geldi? (kısa not)
Kripto analistleri ve izleme kuruluşları, ele geçirilen BTC’nin bir kısmının geçmişte bildirilen büyük kripto hırsızlıkları ve diğer yasa dışı kaynaklarla bağlantılı olabileceğini belirtiyor; analizler bu kripto akışlarında İran/Çin bağlantılı madencilik ve hatta 2020’deki bazı büyük “mining” kayıplarına işaret ediyor. Bu konudaki teknik analizler hâlen devam ediyor.
Yetkililerin açıklamaları (kısa alıntılar)
-
DOJ: “Bu hareket, insan kaçakçılığı ve siber dolandırıcılığa karşı şimdiye kadar yapılan en önemli vuruşlardan biridir.”
-
FBI Direktörü Kash Patel: “Bugün FBI ve ortakları tarihin en büyük finansal dolandırıcılık operasyonlarından birini gerçekleştirdi.”
Ne değişecek? (etkiler)
-
Kurbanlar için adalet arayışı: Müsadere edilen fonların bir kısmının mağdur tazminatında kullanılması ve uluslararası iade süreçleri gündeme gelecek. DOJ ve ilgili kurumlar mağdur tazminatı ve fonların kaynağının izlenmesi için hukuki yolları kullanacağını belirtiyor.
-
Kripto izleme ve regülasyon baskısı: Bu boyuttaki bir müsadere, kripto varlıkların izlenmesi, borsalar ve “unhosted” (özel cüzdan) adreslerin takibi konusunda küresel işbirliğini artıracak. OFAC ve FinCEN adımları, finansal katılımın düzenlenmesi yönünde güçlü bir sinyal gönderiyor.